Efektem rozwoju handlu było powstawanie nowych ośrodków miejskich jak też rozbudowa niewielkich istniejących osad na szlakach handlowych. Bogacące się na handlu mieszczaństwo zakładało związki kupieckie, z których najsłynniejszym i najpotężniejszym stała się Liga Hanzeatycka. Efektem prosperity był rozwój budownictwa. Budowano całe ośrodki miejskie wraz z murami obronnymi, kościoły (zwykle pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, Św. Mikołaja, Św. Jakuba, Św. Idziego i Św. Katarzyny) oraz klasztory. W tym okresie powstawały okazałe kamienice mieszczan, duchowieństwa i cechów. Poza miastami budowano opactwa. Zamki i warownie zakonów rycerskich budowane były w stylu gotyku ceglanego. Ogromne inwestycje budowlane, nadały tempa rozwojowi nowego stylu w budownictwie. Budowę miasta rozpoczynano od rynku gdzie powstawały ratusze i fary. W okolicach rzek budowano domy dla kuców i rybaków. Okazałe kamienice mieściły siedziby cechów oraz rezydencje dostojników i znaczniejszych mieszczan.
